Prowadząc działalność gospodarczą, przedsiębiorcy mają obowiązek posługiwać się identyfikatorami podatkowymi takimi jak PESEL lub NIP. Wątpliwości, jakie powstają wśród podatników, dotyczą tego, czy muszą mieć oba identyfikatory, czy wystarczające będzie posiadanie wyłącznie jednego z nich.
Kto i jakim identyfikatorem podatkowym powinien się posługiwać?
Identyfikatory podatkowe nie powinny być stosowane jako zamienniki. Wybór sposobu identyfikacji nie do końca leży w gestii samego zainteresowanego.
Numer PESEL będą wykorzystywali jedynie podatnicy, którzy:
- nie prowadzą działalności gospodarczej,
- nie są zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług (VAT).
NIP związany jest z identyfikacją osób, które są:
- osobami fizycznymi objętymi rejestrem PESEL, które:
- prowadzą działalność gospodarczą,
- są podatnikami podatku VAT;
- osobami fizycznymi, których ewidencja PESEL nie obejmuje, ale które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami;
- płatnikami podatków;
- płatnikami składek na ubezpieczenia społeczne i/lub zdrowotne;
- osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami.
Obecnie osobom, których dotyczy ewidencja PESEL, nie jest już wydawany NIP, gdy nie ma do tego przesłanek.
Mikrorachunek a NIP i PESEL – który identyfikator należy stosować?
PESEL – w przypadku osób fizycznych które nie prowadzą działalności lub nie są zarejestrowanymi podatnikami VAT,
NIP – w przypadku gdy podatnik prowadzi działalność gospodarczą, jest czynnym podatnikiem VAT lub płatnikiem podatków, składek na ubezpieczenie społeczne i / lub zdrowotne.
Kto i kiedy nadaje NIP i PESEL?
Osobom fizycznym nieposiadającym NIP-u, które zakładając działalność składają wniosek o wpis do CEIDG, numer identyfikacji podatkowej nadawany jest na podstawie wniosku rejestracyjnego CEIDG-1.
W innych przypadkach osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej lub prowadząca działalność gospodarczą nieobjętą wpisem do CEIDG składa wniosek NIP-7 w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na adres zamieszkania, natomiast osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej (np. spółka osobowa) zgłoszenia dokonuje na formularzu NIP-2 także w urzędzie skarbowym (urząd właściwy ze względu na podatek dochodowy). Zgodnie z art. 8b ust. 3 potwierdzeniem nadania identyfikatora podatkowego jest ujawnienie go w KRS lub CEIDG.
Numer PESEL nadawany jest z urzędu lub na wniosek. W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o ewidencji ludności, rejestr PESEL jest zbiorem danych dotyczących:
- obywateli polskich zamieszkujących na terytorium Polski – nadanie PESEL następuje z urzędu;
- obywateli polskich zamieszkujących poza granicami Polski, którzy ubiegają się o polski dokument tożsamości – nadanie PESEL następuje na wniosek;
- cudzoziemców zamieszkujących na terytorium Polski – nadanie PESEL następuje z urzędu.
Jak zgłosić zmiany identyfikatora podatkowego?
W przypadku NIP-u zgłoszeń aktualizacyjnych dokonuje się na tych samych formularzach, które osoba wykorzystywała przy nadawaniu numeru. Zgłoszenie aktualizacyjne powinno wpłynąć do właściwego urzędu skarbowego w terminie do 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana.
